Komisja Europejska w ostatniej chwili zareagowała na nadchodzące zmiany dotyczące tachografów. Sześć dni roboczych przed wejściem w życie nowych przepisów, wydano rekomendację, która umożliwia przewoźnikom uzyskanie dodatkowych dwóch miesięcy na dostosowanie pojazdów. Sprawdzamy, które z krajów zdecydowały się na odroczenie egzekwowania przepisów dotyczących wymiany tachografów, a w których nowe tachografy są już obowiązkowe. W razie potrzeby będziemy na bieżąco aktualizować publikację.
Stan na dzień: 31.01.2025
Podstawowe ustalenia w sprawie wymiany tachografów
Tuż przed wejściem w życie nowych regulacji Komisja Europejska wydała rekomendację. Umożliwiła państwom członkowskim wprowadzenie dwumiesięcznego okresu przejściowego na obowiązkową wymianę tachografów. Zgodnie z rekomendacją kraje członkowskie mogą czasowo odstąpić od wymierzania kar. Dotyczy to międzynarodowych przewozów drogowych realizowanych z użyciem starszych tachografów – analogowych i cyfrowych bez funkcji satelitarnych i zdalnej łączności – aż do 1 marca 2025 roku.
Trzeba podkreślić, że dokument Komisji ma formę rekomendacji, a nie rozporządzenia. Oznacza to, że państwa członkowskie same decydują, czy wdrożą proponowany okres przejściowy. W efekcie część krajów może wymagać wymiany tachografów już od stycznia 2025 roku. Inne mogą zastosować się do rekomendacji i odłożyć sankcje do marca.
W związku z powyższym poniżej przedstawiono stanowiska wybranych państw członkowskich. Dotyczą one decyzji o odroczeniu sankcji za brak modernizacji tachografów G2V2.
Stanowiska poszczególnych państw w zakresie okresu przejściowego dla obowiązku wymiany tachografów
Holandia
Aktualizacja z dnia 30.01.2025
Holenderski Inspektorat Transportu potwierdził wprowadzenie edukacyjnego okresu przejściowego dla inteligentnych tachografów, informując, że:
Do dnia 28 lutego 2025 roku, zgodnie z zaleceniem Komisji Europejskiej, organy kontrolne w Holandii nie będą weryfikować, czy stare tachografy analogowe lub cyfrowe w pojazdach wykonujących przewozy międzynarodowe zostały wymienione na nowe urządzenia G2V2. Trzeba jednak zaznaczyć, że każde państwo członkowskie UE podejmuje decyzje w tej sprawie samodzielnie. Dlatego nie ma pewności, czy wszystkie kraje zdecydowały się na odroczenie kontroli dotyczących wymiany tachografów.
Obowiązek wymiany tachografów w Niemczech
Ministerstwo Transportu Republiki Federalnej Niemiec poinformowało, że w następstwie uzgodnień między państwami członkowskimi, na wniosek Komisji Europejskiej, osiągnięto konsensus, zgodnie z którym organy kontrolne nie będą nakładać sankcji przez okres dwóch miesięcy, tj. do dnia 28.02.2025 włącznie, za ewentualne naruszenia obowiązku retrofitingu pojazdów wyposażonych w tachografy analogowe lub cyfrowe, wykorzystywanych w międzynarodowym transporcie drogowym na terenie UE. W zamian, inspektorzy w czasie kontroli będą informować kierowców o istniejącym obowiązku retrofitingu.
Przekazano stosowne wytyczne organom kontrolnym w Niemczech poprzez komunikat wydany przez Ministerstwo Transportu, zobowiązujący do postępowania zgodnie z przyjętymi ustaleniami.
Rumunia
Ministerstwo Transportu i Infrastruktury (MTI) – Departament Transportu Drogowego przekazało ISCTR wniosek o poinformowanie inspektorów o ustaleniach państw członkowskich UE. Konsensus osiągnięto 18 grudnia 2024 r. podczas posiedzenia Komitetu ds. Transportu Drogowego Komisji Europejskiej. Ustalenia dotyczyły wprowadzenia dwumiesięcznego okresu edukacyjnego, który potrwa do 28 lutego 2025 r. Obejmie on obowiązek wymiany tachografów G2V2 w pojazdach zarejestrowanych za granicą, wyposażonych w starsze, nieinteligentne urządzenia.
W konsekwencji MTI zwróciło się o poinformowanie inspektorów ISCTR o osiągniętym konsensusie. Zalecono też przestrzeganie wytycznych KE, by do 28 lutego 2025 r. nie nakładać sankcji za brak retrofitingu G2V2, aby uniknąć możliwych konsekwencji wobec rumuńskich przewoźników ze strony innych państw UE.
Konieczność wymiany tachografów w Polsce
Ministerstwo Infrastruktury Rzeczypospolitej Polskiej poinformowało, że w następstwie posiedzenia Komitetu ds. Transportu Drogowego Komisji Europejskiej z dnia 18 grudnia 2024 r., uzgodniono, iż w pierwszych dwóch miesiącach roku 2025 (od 1 stycznia do 28 lutego) kierowcy oraz przewoźnicy wykonujący międzynarodowe przewozy drogowe na terenie UE nie będą objęci sankcjami z tytułu nieposiadania inteligentnych tachografów drugiej generacji w pojazdach. W przedmiotowym okresie, organy kontrolne będą prowadzić działania edukacyjne dotyczące obowiązku wymiany tachografów.
Strona polska wnioskowała o wydłużenie terminu. Jednak Komisja Europejska nie planuje złagodzenia wymagań dotyczących drugiego etapu retrofitingu G2V2 dla pojazdów z tachografami inteligentnymi G2V1. Termin realizacji tego etapu to 18 sierpnia 2025 r. Ministerstwo Infrastruktury zaleca dokonanie wymiany urządzeń w możliwie najszybszym terminie, celem uniknięcia opóźnień oraz dodatkowych kosztów.
Włochy
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Republiki Włoskiej wydało dwa oficjalne komunikaty:
- W odniesieniu do „okresu edukacyjnego”, włoskie MSW wystosowało zawiadomienie, w następstwie porozumienia osiągniętego przez Komitet ds. Transportu Drogowego, zobowiązujące funkcjonariuszy kontrolnych do niepobierania kar od przewoźników, którzy do dnia 28 lutego 2025 r. nie dokonali jeszcze retrofitingu inteligentnych tachografów G2V2.
- W zakresie 56-dniowego okresu kontroli aktywności rejestrowanych przez tachograf, resort włoski wskazał, że w przypadku, gdy karta tachografu nie może przechowywać w swojej pamięci wszystkich czynności wykonanych w ciągu ostatnich 56 dni, zaleca się wydrukowanie zapisu po zakończeniu każdej dziennej aktywności, przed rozpoczęciem nowego 24-godzinnego okresu prowadzenia pojazdu.
Zalecenia odnośnie wymiany tachografów- Hiszpania
Komunikat prasowy Ministerstwa Transportu Królestwa Hiszpanii:
Państwa UE uzgodniły okres edukacyjny nazwany 'okresem zwiększania świadomości’. Będzie on trwał dwa dodatkowe miesiące, od 31 grudnia 2024 r. do 28 lutego 2025 r. Dotyczy to obowiązku retrofitingu tachografów inteligentnych drugiej generacji. Obowiązek ten obejmuje pojazdy z tachografami analogowymi lub nieinteligentnymi cyfrowymi, które jeżdżą w państwach UE innych niż kraj rejestracji.
W trakcie dwumiesięcznego okresu zwiększania świadomości, kierowcy nie będą karani za nieprzestrzeganie art. 3 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 165/2014. Będą natomiast informowani o obowiązku wyposażenia pojazdów w tachografy inteligentne G2V2. Stosowanie sankcji za niezgodność z przepisami rozpocznie się z dniem 1 marca 2025 r.
Francja
Właściwe organy przekazały okólnik do jednostek kontrolnych. Natomiast operatorów poinformowano o odroczeniu kar za retrofiting tachografów inteligentnych G2V2 do dnia 28.02.2025 r.
Chorwacja
Aktualizacja z dnia 20 grudnia 2024 r.
W następstwie dyskusji przeprowadzonej w ramach Komitetu ds. Transportu Drogowego Komisji Europejskiej w dniu 18 grudnia 2024 r., osiągnięto porozumienie między państwami członkowskimi dotyczące stosowania dwumiesięcznego okresu zwiększania świadomości, tj. od 1 stycznia 2025 r. do 28 lutego 2025 r., w odniesieniu do obowiązku określonego w art. 3 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 165/2014. W tym okresie organy kontrolne w Chorwacji nie będą nakładać sankcji administracyjnych. Zamiast tego skupią się na zwiększaniu świadomości i informowaniu przewoźników o obowiązku.”
Szwajcaria
Władze szwajcarskie poinformowały, że zgodnie z zaleceniem Komisji Europejskiej potraktują miesiące styczeń i luty 2025 r. jako okres zwiększania świadomości. Jednocześnie w tym czasie nie nałożą kar.
Luksemburg
Właściwe organy przekazały okólnik do jednostek kontrolnych. Natomiast operatorów poinformowano o odroczeniu kar za retrofiting tachografów inteligentnych G2V2 do dnia 28.02.2025 r.
Wielka Brytania
Wielka Brytania nie jest już członkiem Unii Europejskiej. Mimo to władze brytyjskie zadeklarowały przestrzeganie zalecenia Komisji Europejskiej. Będą więc respektować postanowienia o odroczeniu kar za retrofiting tachografów G2V2 do 28 lutego 2025 roku.
Grecja
Ministerstwo Infrastruktury i Transportu przekazało okólnik do organów kontrolnych. Z kolei operatorów poinformowano o odroczeniu kar za retrofiting tachografów inteligentnych G2V2 do dnia 28.02.2025 r.
Bułgaria
Okres karencji wynoszący dwa miesiące na modernizację tachografów inteligentnych w wersji 2 – do 28 lutego 2025 r.
Od 1 stycznia 2025 r. obowiązuje wymóg wyposażenia pojazdów w tachografy inteligentne wersji 2. Dotyczy to pojazdów, które mają obecnie tachografy analogowe lub cyfrowe nieinteligentne. A jednocześnie takich urządzeń, które są eksploatowane w państwie członkowskim innym niż kraj rejestracji [art. 3 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 165/2014].
Podczas posiedzenia online Komitetu ds. Transportu Drogowego KE w dniu 18 grudnia 2024 r. państwa członkowskie uzgodniły dwumiesięczny okres szkoleniowy. Trwa on do 28 lutego 2025 r. i dotyczy obowiązku modernizacji pojazdów. Chodzi o pojazdy eksploatowane w państwie członkowskim innym niż kraj rejestracji, wyposażone obecnie w tachografy analogowe lub cyfrowe nieinteligentne. Modernizacja polega na montażu tachografów inteligentnych wersji 2, które powinny być zamontowane do 31 grudnia 2024 r.
W związku z powyższym, do dnia 28 lutego 2025 r., kontrole prowadzone przez organy ścigania będą miały na celu zwiększenie świadomości w zakresie przedmiotowego obowiązku, a nie nakładanie sankcji lub grzywien na przewoźników drogowych, którzy z różnych przyczyn nie byli jeszcze w stanie spełnić obowiązku modernizacji tachografów do wersji inteligentnej 2 generacji.
Dania i Słowacja
W następstwie intensywnych działań stowarzyszeń transportowych, takich jak rumuńska UNTRR i europejska IRU, Komisja Europejska zaleciła odroczenie retrofitingu tachografów G2V2. W trybie pilnym zwołano Komitet ds. Transportu Drogowego, który przyznał państwom członkowskim dwumiesięczny okres karencji od wprowadzenia tego obowiązku.
W protokole z posiedzenia, opublikowanym przez Komisję Europejską, okres ten określono jako „przejściowy okres edukacyjny”. Podkreślono także, że w tym czasie inspektorzy będą zwiększać świadomość operatorów transportu w zakresie wymogu retrofitingu.
W praktyce oznacza to, że operatorzy transportu, którzy nie dokonali jeszcze retrofitingu pojazdów wyposażonych w tachografy analogowe i cyfrowe, nie będą objęci sankcjami od 1 stycznia 2025 r. do 28 lutego 2025 r.
Państwa członkowskie osiągnęły konsensus w przedmiotowej kwestii. Jednocześnie wszystkie głosowały za przyjęciem takiego rozwiązania, z wyjątkiem Danii, która wstrzymała się od głosu. W praktyce jednak również Dania przystąpiła do porozumienia, będąc jednym z pierwszych dwóch krajów, które opublikowały stosowną decyzję. Drugim państwem członkowskim, które dotychczas oficjalnie ogłosiło decyzję, jest Słowacja.
Okres przejściowy dla obowiązku wymiany tachografów na inteligentne urządzenia G2V2 – wnioski
W świetle powyższych informacji, przewoźnicy drogowi wykonujący międzynarodowe przewozy na terenie Unii Europejskiej mają możliwość skorzystania z dwumiesięcznego okresu karencji, podczas którego w większości państw członkowskich nie będą nakładane sankcje za brak retrofitingu tachografów inteligentnych G2V2. Jednakże, należy mieć na uwadze, że poszczególne kraje mogą wprowadzać własne regulacje w przedmiotowym zakresie, dlatego zaleca się bieżące monitorowanie sytuacji prawnej w państwach, przez które przebiegają trasy przewozowe.
Warto również podkreślić, że odroczenie stosowania sankcji nie zwalnia przewoźników z obowiązku dokonania retrofitingu, a jedynie zapewnia dodatkowy czas na dostosowanie się do nowych wymogów. Zaleca się zatem niezwłoczne podjęcie działań zmierzających do modernizacji tachografów do wersji inteligentnej G2V2, w celu uniknięcia potencjalnych komplikacji po zakończeniu okresu karencji.
